---

با همه‌گیرترشدن 5G، نگرانی مردم برای خطرهای ناشی از آن روی سلامتی بیشتروبیشتر می‌شود. آیا امواج ناشی از دکل‌های 5G سرطان‌زا هستند؟ محققان به این پرسش مهم پاسخ می‌دهند.

به‌مرور زمان با همه‌گیرترشدن نسل پنجم شبکه‌های ارتباطی (5G) کم‌کم این سؤال مهم در ذهن مردم شکل می‌گیرد که آیا این فناوری جدید می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در سلامتی انسان‌ها شود؟ چه نگرانی‌هایی درباره‌ی 5G وجود دارد؟ آیا مدارک علمی و معتبری برای اثبات مضربودن 5G دردسترس هستند؟

شبکه‌های نسل پنجم دقیقا همچون نسل‌های قبلیِ فناوری‌های سلولار، متکی بر سیگنال‌هایی هستند که امواج رادیویی (یکی از انواع طیف‌های الکترومغناطیسی) حمل می‌کنند. این امواج خودشان از آنتن یا دکل‌های مخابراتی پخش می‌شوند و به گوشی موبایل شما می‌رسند.

ما انسان‌ها همواره درمعرض تشعشعات الکترومغناطیسی قرار داریم؛ از تلویزیون و سیگنال‌های رادیویی و شمار دیگری از دستگاه‌های روزمره‌ی فناوری‌محور نظیر گوشی همراه گرفته تا چیزهای دیگری نظیر تابش نور خورشید که منابعی طبیعی دارند.



گفتنی است 5G در مقایسه با شبکه‌های موبایلی نسل پیشین، از موج‌هایی با فرکانس بیشتر استفاده می‌کند تا بدین‌طریق دستگاه‌های بیشتری بتوانند به‌صورت هم‌زمان به اینترنتی با سرعت بیشتر دسترسی پیدا کنند. امواج مذکور در جاهایی نظیر فضاهای شهری، مسافت‌های کوتاه‌تری می‌پیمایند؛ بنابراین، شبکه‌های 5G در مقایسه با نسل‌های قبل، به دکل‌های مخابراتی بیشتری نیاز دارند. درضمن، چنین دکل‌هایی باید تا جایی ممکن به زمین نزدیک‌تر باشند.

حال این پرسش مطرح می‌شود که چه نگرانی‌هایی درزمینه‌ی 5G وجود دارد؟ در این باره باید گفت تابش‌های الکترومغناطیسی که تمامی فناوری‌های تلفن‌های همراه استفاده می‌کنند، باعث بروز نگرانیِ افزایش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها در بین بعضی از افراد شده است. آنان مدعی هستند چنین تابش‌هایی می‌توانند روی ایجاد انواع خاصی از سرطان تأثیرگذار باشند.

در سال ۲۰۱۴، سازمان جهانی بهداشت (WHO) در اطلاعیه‌ی مهمی اعلام کرد مدرکی وجود ندارد که نشان دهد استفاده از گوشی تلفن‌همراه تأثیر منفی بر سلامتی انسان‌ها گذاشته باشد. بااین‌حال، همین سازمان به‌همراه آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) پس از انجام تحقیقات، تمامی تابش‌های رادیویی را صرف‌نظر از فرکانس‌شان به‌عنوان تابش‌هایی دسته‌بندی کرده‌اند که ممکن است سرطان‌زا باشند. گفتنی است سیگنال‌های موبایلی خودشان بخشی از این نوع تابش‌ها به‌شمار می‌آیند.

سازمان جهانی بهداشت در توضیح این موضوع اعلام کرد مدارکی تقریبا دقیق و معتبر وجود دارند که نشان می‌دهند قرارگرفتن درمعرض این تابش‌ها، می‌تواند باعث بروز سرطان در انسان‌ها شود. جالب است بدانید سازمان جهانی بهداشت و آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان خطر قرارگیری درمعرض تابش‌های رادیویی را با خطر خوردن ترشی‌های سبزیجات و استفاده از پودر تالک برابر می‌دانند. از طرفی نوشیدنی‌های الکلی و گوشت فراوری‌شده خطرآفرین‌تر از موارد یادشده هستند و این دو سازمان آن‌ها را در دسته‌بندی جداگانه‌ای ازلحاظ خطرناک‌بودن برای سلامتی انسان جای داده‌اند.

در سال ۲۰۱۸، وزارت بهداشت ایالات متحده‌ی آمریکا گزارشی سم‌شناسی منتشر کرد که نشان داد قرارگیری درمعرض مقادیر زیادی از تابش رادیویی، می‌تواند باعث ایجاد نوعی غده‌ی سرطانی در قلب موش‌های نر شود. در این مطالعه،‌ تمامی سطح بدن موش‌ها دو سال کامل هرروز به‌مدت ۹ ساعت درمعرض تابش‌های حاصل از گوشی‌های تلفن قرار داده شدند. قرارگیری آن‌ها درمعرض تابش‌های یادشده قبل از متولدشدنشان آغاز شده بود.

در همین مطالعه، قرارگیری موش‌های ماده درمعرض تابش‌های رادیویی باعث بروز غده‌ی سرطانی نشد. درضمن، جالب است بدانید نتایج این مطالعه مشخص کرد موش‌های ماده‌‌ای که درمعرض تابش قرار گرفته بودند، به‌مدت طولانی‌تری زنده ماندند. یکی از محققان ارشد این مطالعه می‌گوید:

نحوه‌‌ای که این موش‌ها درمعرض تابش‌های رادیویی قرار گرفته‌ بودند، هرگز به‌طور مستقیم با نحوه‌ای که انسان‌ها هنگام استفاده از گوشی درمعرض تابش رادیویی قرار می‌گیرند، مقایسه‌کردنی نیست.

این گفته حتی برای کسانی نیز صدق می‌کند که طولانی‌مدت از گوشی‌شان استفاده می‌کنند.



دکتر فرنک دی‌وچت از پزشکان شناخته‌شده‌ی آمریکایی است و به دولت این کشور درزمینه‌‌ی امنیت گوشی‌های تلفن مشاوره می‌دهد. وی معتقد است:

گرچه بعضی از مطالعات نشان داده‌اند کاربرانی که از گوشی‌شان طولانی‌مدت استفاده می‌کنند، احتمالا خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند؛ اما تا‌به‌امروز هیچ مدرکی دال بر ارتباط مستقیم بین استفاده از گوشی و بروز سرطان در دست نداریم یا اینکه مدارکِ موجود به‌اندازه‌ی کافی قانع‌کننده نیستند.

با همه‌ی این‌ها، گروهی از دانشمندان و پزشکان به‌طور علنی از اتحادیه‌ی اروپا خواسته‌اند هرچه‌زودتر از همه‌گیرشدن 5G در اروپا جلوگیری کند.

نباید فراموش کنیم امواج رادیویی، امواجی غیریونیزه هستند. دیوید رابرت گریمز،‌ فیزیک‌دان و محقق حوزه‌ی سرطان، در توضیح این اصطلاح می‌گوید:

غیریونیزه‌بودن امواج رادیویی بدین‌معنا است که این موج‌ها انرژی کافی برای درهم‌شکستن DNA و تخریب سلول‌های بدن را ندارند.

امواج دیگری هستند که در دسته‌‌های بالاتر از طیف‌های الکترومغناطیسی جای می‌گیرند و اگر انسان‌ها بیش‌از‌حد درمعرض آن‌ها قرار گیرند، مطمئنا به بیماری مبتلا خواهند شد. برای مثال، پرتوهای فرابنفش ساطع‌شده از خورشید جزو این نوع امواج هستند و می‌توانند موجب بروز سرطان پوست شوند.

افزون‌بر‌این‌، جالب است بدانید محدودیت‌های قانونی سرسختانه‌ای برای قرارگرفتن درمعرض امواجی نظیر پرتوهای ایکسِ کاربردی در پزشکی و پرتوهای گاما وجود دارد که انرژی بسیار زیادی با خود حمل می‌کنند. این امواج به‌راحتی می‌توانند اثرهای بسیار مضری بر بدن انسان بگذارند.

دکتر گریمز می‌گوید:

مردم به‌‌طور درک‌ناپذیری نگران این هستند که نکند به‌‌دلیل انجام کاری، احتمالا مبتلا‌شدنشان به سرطان افزایش یابد. گفتن این نکته ضروری است که سطح انرژی امواج رادیویی بسیار کمتر از نور مرئی‌ای است که همه‌روزه می‌بینم و به بدنمان برخورد می‌کند. هیچ‌ مدرک معتبری وجود ندارد که نشان دهد استفاده از گوشی‌های همراه یا شبکه‌های بی‌سیم باعث بروز مشکلاتی در سلامتی ما انسان‌ها شده باشد.

با این اوصاف، سؤال مهمی پیش می‌آید: آیا لازم است نگران دکل‌های مخابراتی شبکه‌ی 5G باشیم؟ در پاسخ باید گفت فناوری 5G برای همه‌گیر‌ترشدن نیازمند ایستگاه‌های مخابراتی پایه‌ای جدید بسیار زیادی است. این نوع ایستگاه‌ها درواقع دکل‌هایی هستند که سیگنال‌های گوشی‌های تلفن را می‌فرستند و دریافت می‌کنند. بااین‌حال، گفتن این نکته ضروری است که در این دکل‌ها فرستنده‌های بیشتری وجود دارند و هرکدام از این فرستنده‌ها می‌توانند در مقایسه با فرستنده‌های مربوط به فناوری 4G در سطوح انرژی کمتری فعالیت کنند. این، یعنی نهایتا سطح امواج رادیویی ساطع‌شده از آنتن‌های 5G در مقایسه با 4G کمتر خواهد بود.

به‌علاوه، در دستورالعمل ویژه‌ی دولت بریتانیا برای ایستگاه‌های مخابراتی پایه‌ای گوشی‌های تلفن آمده است میزان تابش امواج رادیویی در مناطقی که معمولا برای عموم مردم دردسترس هستند، به‌ دفعات کمتر از آنچه هستند که در دستورالعمل‌ها ذکر شده است.

سؤال مهم دیگری که عده‌ای پرسیده‌ا‌ند، به تأثیرات منفی احتمالی 5G بر گرمایش جهانی اشاره می‌کند. پروفسور رادنی کراف، از پژوهشگران مؤسسه‌ی ICNIRP می‌گوید:

تأثیرات گرمایی ناشی از 5G و نسل‌های پیشین شبکه‌های ارتباطی، برای انسان مضر نیستند. حداکثر سطح امواج رادیویی ناشی از 5G که احتمال دارد یک نفر درمعرض آن قرار گیرد، بسیار کم است و تا‌به‌امروز هیچ مدرکی برای تأثیر آن بر افزایش دمای هوا یافت نشده است.